Yurt içi ve Küresel Piyasalarda Son Durum- 27 Haziran Haftası

Dünya çapında SARS-COV2 virüsünün sebep olduğu Covid-19 pandemisi sebebiyle vaka sayısı 9,6 milyonu; hayatını kaybedenlerin sayısı ise 480 bini geçti. Nisan başından itibaren yayılma hızı düşse de özellikle 22 Haziran’da günlük küresel vaka rekorunun kırıldığını not edelim.

Birçok uzmanın ifade ettiği gibi ABD (vaka sayısı 2,5 milyon) pandeminin merkezi olmaya devam ediyor. Şu an dikkat çeken diğer yerler ise Brezilya ve Hindistan. 

Yurt içi Piyasalar

Covid-19 sürecini genel anlamda başarılı geçiren ülkelerden biri de Türkiye. Özellikle düşük mortalite oranı başarının en büyük göstergesi. Piyasalar bodrum escort da olumsuz havayı hızla atlatarak yükseliş trendini sürdürme konusunda istekli.

Geçtiğimiz hafta yapılan lise giriş ile bu hafta sonu yapılacak üniversite giriş sınavları aileler üzerinde stres kaynağı olmaya devam ediyor. 

Uluslararası arenada şu an gündem maddesi Libya. Özellikle son dönemde meydana gelen gelişmeler ve ele geçirilen stratejik üsler ile inisiyatifi eline alan Türkiye ve desteklediği Ulusal Mutabakat Hükümeti, Hafter ile anlaşma masasına daha iyi şartlar altında oturmaya kararlı.

Pandemi sonrası gündeme gelebilecek sorunlar arasında, Kıbrıs açıklarındaki petrol ve doğal gaz sondaj çalışmaları, ABD ile alımı sıkıntılı süreçlere giren F-35 ve Rusya’dan alınarak henüz faaliyete geçirilmeyen S-400 füzelerinin akıbeti, Halkbank’a gelebilecek olası siyasi konya escort ve cezai yaptırımlar (Davaya bakan savcı, geçtiğimiz hafta görevden alındı) ile Suriye politikasındaki bölgesel ve küresel güçlerle süregelen görüş ayrılıkları öne çıkıyor.

TCMB’nin dün yaptığı toplantıda politika faizini sabit bırakmasının, kur tarafından gelebilecek olası bir hareketin önüne geçtiği görülüyor. BDDK’nın bankalarla ilgili kısa süreli mevzuat değişiklikleri ile siyasi iradenin özel bankalarla ilgili son dönemde üstlerine düşen görevi tam manasıyla yapmadıkları minvalindeki açıklamaları ekonominin taşıyıcı kolonlarından özel bankaların üzerinde zaten yüksek olan stresi arttırabilir, bankacılık endeksinde olası bir satış dalgası getirebilir.

2001 Krizi sonrası küresel kriterlere göre şekillendirilmiş ve 2008 Krizi’nin hafif atlatılmasının önemli sebeplerinden biri olan sağlam sermaye yapısına sahip özel bankaların, kredi musluklarının kamu bankalarınca açıldığı bu döneme aynı oranda eşlik etmeleri, bilançolarındaki takipli kredilerinde artış meydana getirmeye devam ediyor.

Yatırım Araçları

Bist 100: 23 Mart günü küresel piyasalara paralel çöküş yaşayarak 82 bin seviyesine kadar gelen endeks, 3 aylık süre zarfında %35’e yakın yükseliş kaydetti. Şu an 115 bin üzerinde harekete devam ediyor. Haftalık olarak dalgalı bir seyir izleyen endeks küresel ölçekte gelen karışık haberlerin etkisiyle yataya yakın bir hafta geçirdi. Trend yukarıda.

Küresel ve ulusal gündem Covid-19 olduğu müddetçe uluslararası haber akışı endekse yön verecek gibi.

Dolar/TL: Yılbaşından beri %15 getiri sağlayan kurda yükselişin sebeplerini sıralayalım. 1- MB’nin azalan FX rezervleri, 2- 1 yıla kadar ödenecek özel ve kamu borcunun 168 milyar dolar’ı aşması, 3- FED ile açılan swap kanalları açılacak ülkeler arasında Türkiye’nin bulunmaması, 4- IMF ile olası bir anlaşmanın siyasi irade tarafından olumlu karşılanmaması ve 5- Yurt içi yerleşiklerin devam eden dolar talebi. 

7,26 zirvesinden sonra müdahalelerde sert düşüş yaşayan Dolar/TL’de çok bariz bir teknik sıkışma olduğunu özellikle belirtelim. 6,81-6,86 arasındaki bu sıkışma kısa vadede sert hareketlere gebe.

Orta vadede 6,87 seviyesi kritik, üstünde beklentimiz 6,99.  Dünkü TCMB kararından sonra kurda sert bir hareket beklentilere paralel olarak görülmedi.

Petrol: Yılbaşından bu yana önce Rusya-OPEC, sonra Covid-19, en sonunda ise vadesi gelen kontratların alıcı bulamaması kaynaklı kontrat fiyatlarının eskiye düştüğü petrol cephesinde yükselişler sınırlı kalıyor. 

Yılbaşı seviyelerine göre yüzde 40 iskontolu işlemler takip ediliyor. Brent petrol 41, Amerikan tipi ham petrol depolama limitlerinin dolması ile 16 dolar seviyelerinde. Kronik cari açığın büyük oranda sebebi olan enerji ithalatı açısından bu süreç lütuf olarak görülebilirdi. Maalesef kurdaki kalıcı yükseliş bu şansın kullanılması önünde bir engel.

Altın: Altın cephesinde ise yüzler gülüyor. Güvenli liman algısı ile Mart’ın ilk haftasında 1680 dolar’ları gören ons altın, teminat çağrıları ve çöken borsalar ile birlikte neredeyse serbest düşüşe geçmişti. (1466 USD) Bu hafta piyasaların yön arayışı, büyük yatırım bankalarının 2 bin dolar beklentisi ve ABD’den gelen 2. dalga haberleri ile destek bulan altın, 1767 dolar’a kadar yükseldiyse de son 2 işlem gününde yatay seyrediyor. Yılbaşından beri getiri %25.

Ons altın’ın haberlerden sert etkilendiğini ve fiyat hareketlerinin aynı sertlikte olduğunu belirtmekte fayda var. Piyasalara yönelik olumlu algının altın yatırımcısı için kötü haber olduğunun altını çizelim.

Yurt içi yatırımcının göz bebeği gram altın ise yükselen ons ve yatay Dolar/TL  ile beraber 390 TL’ye kadar geldi. Hafta içi ons altına paralel olarak 387 TL’ye kadar gelmişti. Yılbaşından bu yana %48 getiri sağlayan Gram Altın’da 368 altı ve 387 TL üstü kapanışlar önemli.

CDS: Bu süreçte takip edilmesi gereken ve uyarı veren bir indikatör de CDS primi. 6 Şubat’ta 241 seviyesindeki CDS priminin yurt içi vaka sayısındaki artış ve Covid-19’un yurt içi seyri ve reel ekonomideki baş gösteren endişeler nedeniyle 6 Nisan’da 667’ye kadar geldiğini, şu an için 487 seviyesinin takip edildiğini belirtelim. Bu seviyelerin tarihî rekorlar olduğunu ve kur şoku yaşanan Ağustos 2018’de dahi 586’yı gördüğümüzü unutmayalım. CDS, hem risk algısı hem de yurt dışı borçlanma faizleri açısından hayati bir değer.

Baltık Kuru Yük Endeksi: Günlük olarak Twitter hesabımızdan paylaştığımız önemli küresel endeks ve ETF’ler yanı sıra BKY Endeksi özellikle bu tip kriz dönemlerinde takip edilmesi gereken ve küresel ticaret ağı hakkında fikir veren bir endeks. 9 Eylül 2019’da 2008 Krizi sonrası en yüksek seviyelerinden birine gelen endeks Covid-19 kaynaklı haber akışı ile 12 Şubat’ta 381 seviyesini görmüştü. Güncel seviyemiz 1738. 

ABD Seçimleri: Özellikle ABD’nin ekonomiyi yeniden açma ve küresel ticaret ağını aktive etmeye yönelik adımları karşısında neredeyse tüm eyaletlerde meydana gelen vaka artışı 2. dalga endişelerini gündeme getirirken 2020 kayıplarını telafi eden endekslerde bu hafta iki defa sert satışlar görüldü. Önceki yazımızda belirttiğimiz üzere majör ABD endeksleri pandemi krizini en hızlı atlatan yatırım araçları olarak çıkıyor karşımıza. 19 Şubat zirvelerinden sonra 1 aya yakın sert satışlar gören, sırasıyla Kara Pazartesi ve Kapkara Perşembe’den çıkan endeksler bu süreçte %35-40 arasında değişen kayıplar yaşadılar.

Ancak reel ekonomi ile piyasaların birbirlerinden son derece kopuk oldukları endişeleri dile getiriledursun, pek çok teknoloji devi tarihî zirvelerinde seyrediyor.

Başkan Trump’ın anketlerde geriye düşmesi ve puan farkının çift haneli rakamlara kadar çıkması önemli gündem maddesi. Trump’ın en büyük rakibinin yine kendisi olduğunu önceki yazılarımızda dile getirmiştik. Covid-19 sürecinde miting havasına soktuğu ve popülaritesini arttırdığı basın toplantılarının olumlu etkileri, önce maske polemiği ile darbe aldı, sonra yanındaki yetkili sağlık otoriteleri tarafından eleştirilmesiyle kötüleşti, son olarak da polis şiddeti sonucu öldürülen George Floyd için düzenlenen protestolar ile tuzla buz oldu.

Yaptığı tatmin edici olmaktan uzak ve bir bakıma ırkçı açıklamalar hem kendi seçmeninde olumsuz etki yaptı, hem de Demokratlar cephesini konsolide etti. Şu an ülkede oy verme oranı düşük siyahi nüfusun seçimlere yüksek katılım sağlaması için kampanyalar düzenleniyor. AOC gibi göçmen kökenli olan Temsilciler Meclisi üyeleri rekor oylarla ön seçimlerde ipi göğüslüyorlar. Rakibi Biden’ın olası başkan yardımcı adaylarından en az 2’sinin siyahi ve kadın olma olasılığı ise muhalif cepheyi daha da motive ediyor. Tehlike çanları piyasa dostu Trump için çalıyor.

Zira Trump’ın son düzlükte harekete geçip öne geçmesi ve seçimi kazanması dünya için hayırlı bir haber olmasa da en azından vergiler ve piyasalar anlamında yatırımcı yüzünü güldürebilecek bir gelişme.

ABD Endeksleri: ABD endekslerdeki yükselişin banka, havacılık ve teknoloji hisselerini öncülüğünde olduğunu belirtmekte fayda var. 

Bu süreçte Nasdaq 100 endeksinin en iyi yükselen endeks olduğunu belirtelim. Zira Şubat zirvesi 9600, şu an 10 bin puan üzerinde. Amazon (NASDAQ:AMZN) ve Netflix (NFLX) gibi bu süreci iyi değerlendiren şirketler ise kriz öncesi zirvelerinin üzerinde işlem görüyorlar. (AMZN kriz öncesi 2170 USD, son işlem günü 2756 USD; NFLX kriz öncesi zirve 386, son işlem günü 463 USD) 

Bu sektörlerde hizmet veren ve krizi bu kadar hızlı atlatamayan firma hisselerinin (Örneğin majör teknoloji hisseleri ile Disney+’nın sahibi Walt Disney vb.) cazip kaldığını ifade edelim.

Piyasaya hâkim olan olumlu havanın gerçeğe bürünmesi ve ikinci dalganın beklendiği kadar sert olmaması temennisiyle herkese sağlıklı ve bol kazançlı günler dileriz.