Küresel ve Yurt içi Piyasalarda Son Durum-08 Aralık 2020

Dünya çapında SARS-COV2 virüsünün sebep olduğu Covid-19 pandemisi sebebiyle vaka sayısı 67 milyonu; hayatını kaybedenlerin sayısı ise 1,5 milyonu geçti. Yaz sonuna doğru düşüşe geçen vaka sayılarının bilhassa ABD merkezli yeni rekorlarla tekrar yükselişe geçtiğini ve alınan her gevşeme kararının vaka sayısını süratle yükselttiğini not edelim. (ABD’de toplamda yaklaşık 15 milyon vaka, 285 bin vefat var. Her gün yeni rekorlar kırılıyor.)

Yurt içi Piyasalar

Belirti göstermeyenler dâhil hasta sayıları açıklanmaya başlandığından beri 30 bin vakanın altına inilemedi ve geçtiğimiz haftalarda tekrar sert tedbirlere dönülme kararı alındı. Türkiye’de de durum dünyadan farklı değil; ölü sayısı rekor düzeylerde. Bu durum başta borsa olmak üzere tüm yatırım araçlarında baskı unsuru olmaya devam ediyor.

Uluslararası arenada şu an gündem maddesi 10-11 Aralık’ta düzenlenecek AB Liderler Zirvesi. Önden yapılan açıklamalarda yaptırım dışında bir seçenek için çok uğraşıldığını ama başka seçeneklerinin kalmadığını ifade etti AB yetkilileri. Özellikle Doğu Akdeniz, Kıbrıs ve Libya konuları ile bir süredir devam eden Macron’a yönelik eleştiriler gündemde yer alan konular. Görüş ayrılığı olabilecek bir başka konu ise Rusya müdahalesi ile şimdilik doldurulan Azerbaycan-Ermenistan gerginliği. 

Yeni ekonomi yönetimi son 2 yılda yapılan, serbest piyasayı zorlayan düzenlemeleri bir bir geri almaya devam ediyor. Önce aktif rasyolarına yönelik kısıtlamanın kaldırılmasını, ardından zorunlu karşılık oranlarının düzenlenmesi, swap işlemlerinde uygulanan kısıtların kaldırılmasını, bu sabah da altın ve dolar işlemlerinde uygulanan valör uygulamasının kaldırılmasını izledik. Bunlar önceden de bahsettiğimiz üzere “Yerli ve yabancının dövize ulaşmasını engelleyerek kurdaki artışı durdurabiliriz.” tezinden hareketle atılan adımlardı. Ancak başarılı olunamadı.

2020 yılı için makro seviyede en büyük sorun, cari açık ve Merkez Bankası rezervlerinde devam eden sorunlar (son hesapla -57 milyar dolar) nedeniyle uzun zamandır boğuştuğumuz ödemeler dengesi sorunu olacak. 

Bir başka sorun da şu: Başta kamu olmak üzere bankaların geçtiğimiz yaz düşük faizle verdikleri kredilerin zaten yüksek olan sorunlu kredi oranlarını (%10) arttırması kaçınılmaz.

Yatırım Araçları

Bist 100: Tarihî rekor seviyelerde gezinen tek şey vaka sayıları değil. Borsa İstanbul da bu süreçte 1340 seviyesinin üzerinde. (Eski rakamla 134 bin) Aslında vaka sayıları ile endeksin bu kadar eş zamanlı hareket etmesi bile büyük bir ironi. Bist 100 dışı hisselerin nisandan beri ralli yaptığı bir pandemi süreci izledik. Son 2 aydır Bist 30 hisselerinde yabancı kaynaklı hafif bir hareketlenme görsek de yükselişin niteliği anlamında sorunların devam ettiği kanaatindeyiz.

Önemli destek seviyeleri 1325 ve 1308.

Dolar/TL: MB’nin 475 bp faiz artışı, ekonomi yönetiminin değişmesi ve reform söylemleri ile 1 TL geriye çekilen paritede artık sözden ziyade eyleme geçme zamanı.  Zira başta yerli olmak üzere ikna edilmesi gereken büyük bir kitle var. DTH hesapları 228 milyar dolar ile rekor seviyede, dahası gerçek ve tüzel kişilerde büyük bir çözülme yok. 

                                                        Grafik: @AhmetBeyefendi

Önemli teknik seviyeler 7,75 ve 7,50. Yukarıda 8,15.

Petrol: Yılbaşından bu yana önce Rusya-OPEC, sonra Covid-19 şoku yaşayan petrolde ekimsonunda OPEC+ ülkelerinin mutabakatı sonucu brent petrol 49 dolara kadar geldiyse de vaka sayılarının artmasıyla son 2 işlem gününde geri çekildi.

Yılbaşı seviyelerine göre %20 iskontolu işlemler takip ediliyor. Brent petrol 48, Amerikan tipi ham petrol 45 dolar seviyelerinde. (Temmuzda 18 dolar’dı.) Kronik cari açığın büyük oranda sebebi olan enerji ithalatı açısından bu süreç lütuf olarak görülebilirdi. Maalesef kurdaki kalıcı yükseliş bu şansın ankara escort bayan kullanılması önünde bir engel olmaya devam ediyor.

Altın: Altın cephesinde önce dolar kaynaklı, sonra da ons altın kaynaklı düşüşten sonra yatırımcı gergin. Bize belki en çok sorulan soru: Altın ne olacak? Öncelikle dolar ile görüşümüzü yukarıda belirttik. Ons altın ise ayrı bir hikâye.

Son bir aydır gördüğümüz hareketin büyük yatırımcıların manüplatif hareketleri olduğu konusunda uzmanlar hemfikir. Aralık ayı fiziki teslimatlarda zarar etmek istemeyen büyük oyuncuların işlemlerine aralık sonuna kadar dikkat etmek gerekiyor. Zira dün yapılan 34,7 tonluk teslimat ile ons altının 40 dolar birden yükseldiğine akşam saatlerinde tanık olduk. Merkez bankalarının 2010’dan beri ilk defa net satıcı oldukları ve altına bağlı ETF’lerden çıkışların hız kazandığı bir dönemde trend değişimlerine dikkat etmek gerekiyor.

Kritik seviyeler 1875, rahat bir uyku için oturması gereken yer 1900-1930 aralığı. 1850 üzerinde kalması önemli.

Yurt içi yatırımcının göz bebeği gram altın’da ise bireysel alımlar devam ediyor. Yükselen ons ve Dolar/TL ile beraber 534 TL’ye kadar gelen gram altında düşüş sert oldu. Sert hareketlere karşı panik ile işlem yapmamak önemli.

CDS: Bu süreçte takip edilmesi gereken ve uyarı veren bir indikatör de CDS primi. 6 Şubat’ta 241 seviyesindeki CDS priminin yurt içi vaka sayısındaki artış ve Covid-19’un yurt içi seyri ve reel ekonomideki baş gösteren endişeler nedeniyle 6 Nisan’da 667’ye kadar geldiğini, şu an için 365 seviyesinin (görece iyi) takip edildiğini belirtelim. CDS, hem risk algısı hem de yurt dışı borçlanma faizleri açısından hayati bir değer.

Baltık Kuru Yük Endeksi: Günlük olarak Twitter hesabımızdan paylaştığımız önemli küresel endeks ve ETF’ler yanı sıra BKY Endeksi özellikle bu tip kriz dönemlerinde takip edilmesi gereken ve küresel ticaret ağı hakkında fikir veren bir endeks. Eylül 2019’da, 2008 Krizi sonrası en yüksek seviyelerinden birine (2462) gelen endeks, Covid-19 kaynaklı haber akışı ile 12 Şubat’ta 381 seviyesini görmüştü. Güncel seviyemiz 1162. (Vaka sayısındaki azalışla Temmuz seviyesi 1800)

ABD Endeksleri: Trump’ın ekonomiyi yeniden kapatmama ve küresel ticaret ağını aktive etmeye yönelik adımları karşısında neredeyse tüm eyaletlerde meydana gelen vaka artışları görüldü. Günlük ölü ve vaka sayısı yükselmeye devam ediyor. New York’ta tekrar kapanma düşünülüyor. Başta Kaliforniya ve birçok eyalet 2. kez kapanma kararı aldı. Endekslerde geçtiğimiz haftalarda keçiören escort dalgalı bir seyir vardı. Endeksler 6 farklı aşı haberine tutunmaya çalışıyorlar. Olumlu haberlere karşı yükselişler temkinli, kötü bir haberde ise satışlar sert geliyor. ABD’de de tarihî zirvelerde geziyoruz.

Piyasaya hâkim olan olumlu havanın gerçeğe bürünmesi ve bir an önce eski normale dönmek temennisiyle herkese sağlıklı ve bol kazançlı günler dileriz.