Küresel ve Yurt içi Piyasalarda Görünüm/16 Şubat Haftası

Kısa bir aradan sonra yeni bir değerlendirme yazımızla karşınızdayız.

Küresel Görünüm ve Covid-19

Yıl başından beri küresel piyasalar açısından belirleyici ana faktör olan, yeni adıyla, Covid-19 virüsünde yayılma hızı artmışa benziyor. Enfekte kişileri belirlemek için uygulanan teşhis yönteminde değişikliğe gidilmesiyle sayıların geçtiğimiz hafta ivme kazandığına şahit olduk. Zira 13 Şubat itibarıyla bir günde 15 bin yeni hasta eklendi listeye.

Başkan Trump’ın salı günü bahara kadar virüsün etkisinin geçeceği ve piyasaların normale döneceğini beyan etmesinin ardından küresel endekslerde yukarı yönlü hareket yaşansa da üst üste gelen ölüm haberleri ile bu yükselişler her seferinde sınırlı kaldı.

Vaka sayısı 70 bine yaklaşırken ölü sayısı 1669.

Virüsün piyasalara etkisini günbegün takip etsek de küresel büyüme ve ticaret hacimlerindeki değişimi en erken ilk çeyrek sonunda görebiliriz. Bu daralmaların şirket bilançolarına dolayısıyla endekslere yansıyacağını ve 2020’nin ilk sert düzeltmesine neden olabileceğini düşünüyoruz.

Bu daralmadan nasibini alan bir başka yatırım aracı da petrol. Brent’in son bir ayda yüzde 11,90 değer kaybetmesiyle yatırım bankalarının yıl sonu petrol ve küresel büyüme tahminleri aşağı yönlü revize edildi.

Bir örnek, Multi Asset Management Başkanı Jeroen Blokland’in Twitter’da paylaştığı grafikte Çin’deki araç satışlarının ocak ayında yüzde 20 düştüğünü görüyoruz. Bu rakam, yaklaşık 15 yılın en düşüğü. Benzer şekilde Şangay Borsası’nın son 1 aylık kaybı yüzde 6’yı buldu. Kayıp 3 Şubat itibarıyla yüzde 12 idi.

Baltık Kuru Yük Endeksi’nin neredeyse tarihî dip seviyelere geldiğini Para Takipçisi daha önce paylaşmıştı.

Olumsuz haber akışından olumlu etkilenen yatırım aracımız ons altında ise son 1 aylık hareket 1548-1593 aralığında sıkışmış vaziyette. Sert düşen ama yavaş yükselen ons altında trend yukarı.

Merkez bankalarının genişlemeci para politikaları sebebiyle modasının geçebileceğini düşündüğümüz altın, yükselmek için kendisine her daim bir sebep bulabiliyor. Kasım Süleymani, koronavirüs, yeni tarifeler, Kuzey Kore… Sadece isimler değişiyor.

ABD’de Piyasalar ve Önemli Gelişmeler

Yurt dışı veri akışını incelediğimizde ABD’de tarım dışı istihdam ocakta 225 binlik artışla beklentiyi aşarken, işsizlik oranı beklentinin üzerinde gerçekleşerek yüzde 3,6 oldu.

ABD Çalışma Bakanlığı raporuna göre, ülkede tarım harici sektörler, ocakta 225 bin kişiye istihdam sağladı. Tarım dışı istihdam verisine ilişkin piyasa beklentisi, 158 bin seviyesindeydi.

Bilanço döneminin gelmesiyle endekslerde sert hareketler görüldü. Son 1 aylık hareketlere baktığımızda S&P500 endeksinin yüzde 8, Nasdaq endeksinin yüzde 11 primli olduğu görülüyor.

ABD’de yaklaşan başkanlık seçimleri için hazırlıklar tam gaz sürüyor. Kasım ayında yapılacak seçimler için partilerin ön seçimleri ve münazaraları başladı.

Her iki partinin de önem verdiği ve seçim start’ının verildiği Iowa eyaletinde sonuçlar şaşırttı: Cumhuriyetçi Parti’nin kazananı yüzde 97,1 ile Başkan Donald Trump olarak açıklanırken, Demokratlar raporlama uygulamasındaki “kodlama hatası” nedeniyle ancak 19 saat sonra sonuçların yüzde 62’sini açıklayabildi.

Tabii Trump boş durur mu, “Daha sonuçları açıklayamıyorsunuz, bir de ülkeyi mi yöneteceksiniz?” minvalinde tweet’lerle Demokratları yerden yere vurdu.

Günler sonra açıklanan sonuçlara göre Demokrat Parti, Indiana eyaletindeki South Bend şehrinin eski belediye başkanı Pete Buttigieg’i kazanan olarak ilan etse de diğer dişli rakip Vermont Senatörü Bernie Sanders de yarışı kazandığını ilan etti.

Iowa’nın önemi şuradan geliyor: Iowa’yı kazanıp da başkanlık seçimini kaybeden birkaç istisna dışında hiçbir aday yok. Hem kozmopolit yapısı hem de siyasi görüş farklılıkları nedeniyle “Küçük Amerika” muamelesi görüyor şehir İstanbul misali.

Bir sonraki ön seçim adresi de New Hampshire idi ve yapılan ön seçimlerde Demokrat aday adayları arasındaki yarışta ipi Sanders göğüsledi.

Demokrat adaylardan Eski Başkan Yardımcısı John Biden ise iki seçimde de etkinlik gösteremedi; özellikle azil sürecinde oğlu ile ilgili iddialara sessiz kalarak yanıt veren Biden’ın bu süreçten en çok etkilenen isim olduğu konuşuluyor. 

Pete Buttigieg’in bir eşcinsel ve evli olduğunu belirtmekte fayda var, ABD’nin kendisini ya da Cumhuriyetçiler tarafından komünist olmakla suçlanan Bernie Sanders’ı başkan olarak seçip seçmeyecekleri ise zorlu bir bahis.

Ülke Trump gibi birine oy verdikten 4 yıl sonra böyle bir değişime hazır mı? Öte yandan ilk siyahi başkanını seçen aynı ülke, 4 yıl sonra da Trump’ı seçmişti!

Adayların, seçime kadar piyasaların hoşuna gitmeyecek herhangi bir gelişmeye izin vermeyeceklerini düşünüyoruz. Ayrıca Demokratlar için kritik gün olan 6 Mart seçimleri, kesin adayın kim olacağı hakkında bizlere daha net bilgi verebilir.

Kamuoyu anketlerinin netleşmesiyle Kasım’ı beklemeden piyasalar seçimleri fiyatlayacaktır. Trump gibi bir başkana bile 4 yıl tahammül etmiş bir dünya kanaatimizce herkese dayanabilir. Yine de Kasım’da 2. Trump Dönemi başlarsa piyasalar açısından yeni zirveler görülmesi ihtimal dâhilinde.

Trump’ın Çin’den sonra periskobunu çevirdiği Avrupa’da ise “Brexit sonrası stres bozukluğu” gözleniyor. Büyüme sıkıntısı yaşayan Avrupa’da majör bir değişim göze çarpmıyor. Almanya 4Ç büyüme verisi ülkenin yerinde saydığını gösteriyor.

Ancak 15 Şubat’ta Bloomberg Economics’in bildirdiğine göre Trump, 18 Mart’tan itibaren uçak ve uçak parçalarına uygulanan vergileri yüzde 10’dan 15’e çıkarmayı planlıyor. Daha önce nitelikli gıda maddelerinde vergi artışına giden Trump’ın dış borç açığını minimize etmek için yeni adresi birliği sarsılmış Avrupa olacak gibi.

Yurt içi Gelişmeler

Yurt içi piyasalarda ise gündem İdlib.

M4 ve M5 gibi stratejik arazi kesimleri ille kuzey bölgeleri birleştirmek isteyen Suriye haymana escort ordusunun saldırı istikametini İdlib’e çevirmesi ardından bölgede gerilim artmaya başladı. Konu ile ilgili muhatap kabul edilen Rus yetkililerle Dışişleri Bakanlığında yapılan 2 toplantıda uzlaşmaya varılan bir konu yok. 

S-400 ve F-35 konularında istediği baskıyı kuramayan ABD’nin, Türkiye’yi bu süreçte yanına çekmek amacıyla hızlı hareket ettiği ancak bu desteğin sahaya yansımadığını belirtmek gerekiyor.

Jeopolitik riskler sonucunda Dolar/TL’nin son bir ayda yüzde 3 değer kazandığı görülüyor. Kurtköy escort Psikolojik sınır olan 6’yı 7 Şubat’ta geçen kurda ilk hedef 6,25.

Altın fiyatlarındaki yükselişin, hem Dolar/TL’den hem de virüs endişeleriyle kısmen yatay seyredip yükselen ons  altından kaynaklandığını belirtelim, tarihî zirvede olan gram altında ilk hedef 310.   

Son bir ayda 118-123 bin aralığında salınım yapan Bist 100 endeksi, tuzla escort olumsuz haber akışlarıyla sert düşüş yaşasa da sonraki birkaç gün içinde kayıplarını toparlamaya devam ediyor. Trendin yukarı yönlü olduğunu, ancak değerlendirmelerin özellikle dolar bazlı yapılması gerektiğini ve bu açıdan resmin sanılan kadar iyi olmadığını belirtmekte fayda var.

Uzun vadede endeksin hâlâ ucuz olduğunu söyleyebiliriz. 

Önemli Göstergeler ve Pariteler:

Bist100: 120.151

Dolar/TL: 6,05

Dolar Endeksi: 99,16

Ons altın/Dolar: 1.584

Türkiye CDS Primi: 265

Türkiye MSCI Endeksi: 27,66

SP 500: 3.380

Nasdaq 100: 9.623

Brent Petrol/USD: 57

ABD Ham Petrol/USD: 52